Bốc mộ là một nghi lễ tâm linh quan trọng trong văn hóa người Việt, thể hiện sự hiếu kính với tổ tiên và mong cầu phúc lành cho con cháu. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đúng nghi lễ và đặc biệt là phải tuân thủ các điều kiêng kỵ khi bốc mộ để tránh ảnh hưởng đến phong thủy, vận khí của cả gia tộc. Vậy khi bốc mộ cần kiêng những gì? Bài viết dưới đây Bồng Lai Viên sẽ giúp bạn hiểu rõ những điều cấm kỵ cần lưu ý để việc sang cát bốc mộ diễn ra suôn sẻ, đúng phong tục và mang lại bình an cho gia đình.

Bốc mộ là gì?

Bốc mộ, còn được gọi là sang cát hay cải táng, là một nghi lễ truyền thống trong văn hóa người Việt, nhằm di dời hài cốt của người đã khuất sau một thời gian chôn cất (thường từ 3 đến 7 năm) sang một nơi an nghỉ mới sạch sẽ, khang trang hơn.

Việc bốc mộ không chỉ đơn thuần là hành động về mặt vật lý mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện lòng hiếu kính của con cháu đối với tổ tiên. Người xưa tin rằng khi phần mộ được chăm lo chu đáo, đúng phong thủy và nghi lễ, người đã khuất sẽ phù hộ cho con cháu trong gia đình làm ăn thuận lợi, sức khỏe dồi dào, gia đạo bình an. Nghi lễ này thường được thực hiện vào những tháng cuối năm hoặc đầu xuân, sau khi xem ngày giờ kỹ lưỡng để tránh phạm vào các yếu tố đại kỵ.

Bốc mộ, còn được gọi là sang cát hay cải táng

Tại sao phải bốc mộ?

Trong văn hóa tâm linh của người Việt, việc bốc mộ hay còn gọi là sang cát bốc mộ, cải táng bốc mộ, không chỉ là nghi lễ mang tính truyền thống mà còn là cách thể hiện lòng hiếu thảo, tri ân đối với tổ tiên. Nhưng cụ thể, tại sao phải bốc mộ?

Một số phần mộ sau thời gian chôn cất có thể rơi vào tình trạng xuống cấp, bị ngập nước, xâm thực hoặc nằm trong vùng đất xấu theo phong thủy. Điều này có thể khiến linh hồn người mất không được yên nghỉ. Bốc mộ để làm gì? Chính là để di dời hài cốt đến một vị trí tốt hơn, sạch sẽ hơn, giúp vong linh sớm siêu thoát và không ảnh hưởng đến phúc phần của con cháu.

Bên cạnh đó, trong quá trình đô thị hóa và phát triển kinh tế, việc quy hoạch lại đất đai là điều không thể tránh khỏi. Khi đất nghĩa trang hoặc khu vực có mộ phần nằm trong diện quy hoạch, việc bốc mộ là điều bắt buộc để di dời sang địa điểm mới. Ngoài ra, gia đình cũng có thể muốn di dời mộ để thuận tiện hơn cho việc thăm viếng và chăm sóc.

 Bốc mộ đến vị trí tốt hơn, sạch sẽ hơn, giúp vong linh sớm siêu thoát và không ảnh hưởng đến phúc phần của con cháu

Bốc mộ nên chuẩn bị những gì?

Bốc mộ hay còn gọi là sang cát bốc mộ, là một nghi lễ tâm linh quan trọng trong văn hóa người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên. Tuy nhiên, để lễ cải táng bốc mộ diễn ra thuận lợi, trang nghiêm và đúng phong tục, gia đình cần chuẩn bị kỹ lưỡng nhiều mặt. Vậy bốc mộ nên chuẩn bị những gì?

Chọn ngày giờ hoàng đạo để bốc mộ

Trước tiên, cần xem bốc mộ tháng nào tốt, ngày giờ nào đẹp, hợp tuổi của người mất và người chủ trì nghi lễ. Người xưa thường chọn mùa hanh khô (từ tháng 10 đến tháng Giêng âm lịch) để đất khô ráo, dễ cải táng và hài cốt không bị ẩm mốc. Tránh các ngày xung, ngày trùng tang, ngày sát chủ…Trước khi tiến hành, cần làm lễ xin phép các thần linh, thổ thần, gia tiên. Nếu khu vực nghĩa trang có quy định, cần xin phép chính quyền địa phương.

Cần xem ngày giờ hợp tuổi người mất khi bốc mộ

Chuẩn bị lễ vật cúng bốc mộ

Để buổi lễ diễn ra suôn sẻ, cần chuẩn bị đầy đủ các lễ vật dâng cúng thần linh, thổ công và vong linh người mất, bao gồm:

• Hương, hoa, nến
• Trầu cau, rượu trắng, gạo muối
• Mâm lễ mặn (hoặc chay tùy phong tục vùng miền)
• Giấy tiền vàng mã, quần áo giấy
• Nước ngũ vị hoặc rượu gừng để tẩy uế hài cốt

Lưu ý: Trong nhiều vùng, người ta còn chuẩn bị thêm 3 hũ tro, gạo, muối để rắc quanh huyệt mộ trước và sau khi cải táng bốc mộ, xua đuổi tà khí.

Cần chuẩn bị đầy đủ các lễ vật dâng cúng thần linh, thổ công và vong linh người mất

Dụng cụ và vật dụng cần thiết để bốc mộ

Khi tiến hành bốc mộ, việc chuẩn bị chu đáo các dụng cụ và vật phẩm cần thiết thể hiện lòng thành kính và đảm bảo nghi lễ diễn ra trang nghiêm, suôn sẻ. Gia đình cần chuẩn bị cuốc xẻng và xô chậu để đào xới và làm sạch khu vực mộ, khăn sạch hoặc vải điều để gói hài cốt, tiểu sành hoặc quách mới để đựng hài cốt, vôi, tro và than hồng để xử lý hài cốt, giấy tiền vàng mã và quần áo giấy để thể hiện sự kính trọng, nước ngũ vị hoặc rượu gừng để làm sạch và tẩy uế. Ngoài ra, cần chuẩn bị thêm đèn chiếu sáng, bạt che, găng tay, khẩu trang, rổ rá, thuốc rã thịt (nếu cần) và đất ngũ linh. Đồng thời, gia đình nên tham khảo ý kiến của người có kinh nghiệm hoặc chuyên gia phong thủy, tìm hiểu và tuân thủ các quy định của địa phương về việc bốc mộ, chọn ngày giờ tốt, làm lễ xin phép các thần linh, thổ thần, gia tiên và giữ thái độ trang nghiêm, thành kính trong suốt quá trình thực hiện.

Cần chuẩn bị dụng cụ đầy đủ khi bốc mộ

Đi bốc mộ về nên làm gì?

Sau khi hoàn thành nghi lễ bốc mộ, việc thực hiện một số nghi thức và lưu ý là điều cần thiết để đảm bảo sự an lành và tránh những điều không may mắn cho gia đình. Bởi lẽ, bốc mộ là gì? Đó không chỉ là việc di dời hài cốt, mà còn là quá trình tác động đến năng lượng tâm linh. Vì vậy, việc tuân thủ các quy tắc sau khi đi bốc mộ về nên làm gì là rất quan trọng.

Ngay khi về đến nhà, mọi người tham gia vào quá trình bốc mộ cần tắm rửa sạch sẽ bằng nước ấm pha gừng hoặc muối, giúp loại bỏ những năng lượng tiêu cực và làm sạch cơ thể. Sau đó, thay quần áo sạch sẽ, tốt nhất là quần áo mới. Gia đình cần chuẩn bị một mâm cúng đơn giản để cúng gia tiên, báo cáo việc đã hoàn thành nghi lễ cải táng bốc mộ và cầu xin sự phù hộ, đồng thời thắp hương và đọc văn khấn để bày tỏ lòng thành kính và biết ơn.

Các vật dụng đã sử dụng trong quá trình bốc mộ, đặc biệt là những vật dụng tiếp xúc trực tiếp với hài cốt, cần được xử lý cẩn thận, có thể đốt bỏ hoặc chôn cất những vật dụng không thể tái sử dụng. Sau khi tham gia bốc mộ, một số người có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc khó chịu, vì vậy nên nghỉ ngơi đầy đủ, ăn uống điều độ và tránh làm việc quá sức. Trong vài ngày đầu sau khi bốc mộ, gia đình nên tránh đến những nơi đông người hoặc những nơi có năng lượng hỗn tạp, hạn chế tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí và giữ tâm trạng thanh tịnh, tránh suy nghĩ tiêu cực.

Sau khi an táng hài cốt tại mộ mới, gia đình nên thường xuyên thăm viếng, chăm sóc mộ phần, thể hiện lòng hiếu thảo và sự quan tâm đến người đã khuất. Tùy theo phong tục của từng địa phương và gia đình, có thể có những nghi thức khác nhau, vì vậy nên tham khảo ý kiến của những người có kinh nghiệm hoặc chuyên gia tâm linh để được hướng dẫn cụ thể. Việc thực hiện đầy đủ các nghi thức sau khi bốc mộ thể hiện lòng thành kính và mong muốn sự an lành cho cả người đã khuất và gia đình.

Rửa tay bằng nước gừng pha muối

Bốc mộ chưa tiêu hết có sao không?

Bốc mộ chưa tiêu hết có sao không? là câu hỏi nhiều người quan tâm, gây nhiều lo lắng cho gia đình, bởi nó liên quan mật thiết đến quan niệm tâm linh về sự siêu thoát của người đã khuất. Theo quan niệm dân gian, việc hài cốt chưa phân hủy hoàn toàn có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến vận mệnh của gia đình, như sức khỏe suy yếu, công việc gặp trắc trở, hoặc gia đình bất hòa. Nhiều người tin rằng, khi hài cốt chưa tiêu hết, linh hồn người đã khuất vẫn còn vướng bận với thế giới trần tục, chưa thể siêu thoát.

Tuy nhiên, yếu tố thực tế cũng cần được xem xét, bởi việc hài cốt chưa phân hủy hoàn toàn có thể do nhiều yếu tố, như điều kiện đất đai, thời tiết, hoặc do quá trình chôn cất không đúng cách. Trong một số trường hợp, việc sử dụng các chất bảo quản khi chôn cất cũng có thể làm chậm quá trình phân hủy.

Khi gặp tình huống này, gia đình cần giữ thái độ bình tĩnh và tôn trọng, tránh hoang mang, lo lắng thái quá. Nên tham khảo ý kiến của những người có kinh nghiệm hoặc chuyên gia tâm linh để được tư vấn cách xử lý phù hợp, có thể là:

• Sử dụng thuốc tiêu xác.
• Hỏa táng xác.
• Làm lễ xin chôn cất lại.

Điều quan trọng là phải thực hiện các nghi lễ một cách cẩn trọng và chu đáo, thể hiện lòng thành kính đối với người đã khuất. Cần lưu ý rằng, việc bốc mộ là một nghi lễ quan trọng, cần được thực hiện một cách cẩn trọng và tôn trọng, nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia phong thủy và người có kinh nghiệm để đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ và đúng phong tục.

Bốc mộ chưa tiêu hết có sao không?

Những điều kiêng kỵ khi bốc mộ

Khi tiến hành nghi lễ bốc mộ, người Việt Nam thường rất chú trọng đến những điều kiêng kỵ để tránh những điều không may mắn, đồng thời thể hiện lòng thành kính đối với người đã khuất. Vậy bốc mộ kiêng những gì?
Về thời gian, theo quan niệm dân gian, việc bốc mộ nên được thực hiện vào ban đêm hoặc sáng sớm, trước khi mặt trời mọc, và tránh bốc mộ vào năm nhuận. Cần chọn ngày giờ tốt, phù hợp với tuổi của người đã khuất và gia chủ, tránh các ngày giờ xung khắc, ngày xấu. Điều này cũng liên quan đến việc chọn bốc mộ tháng nào tốt, thường là những tháng tiết trời mát mẻ, khô ráo.
Về người tham gia, trẻ em, phụ nữ mang thai và người đang ốm không nên tham gia bốc mộ vì âm khí từ mộ phần có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của họ. Những người có tuổi xung khắc với người đã khuất cũng nên tránh tham dự để tránh những điều không may mắn.
Về vị trí và cách thức thực hiện, cần tránh bốc mộ kết (phần mộ được cho là hấp thụ được linh khí của trời đất, mang lại vượng khí cho gia chủ), cẩn trọng khi di chuyển hài cốt (tránh làm vỡ hoặc làm xước hài cốt), và chọn vị trí an táng mới cẩn thận (tránh chọn những nơi ô nhiễm, đất xấu). Việc này cũng liên quan đến sang cát bốc mộ, cần thực hiện cẩn thận và tôn trọng.
Đồng thời, cần giữ thái độ trang nghiêm, tránh gây ồn ào, mất trật tự, và tránh nói những lời không hay trong quá trình thực hiện. Điều này cũng liên quan đến thủ tục cải táng bốc mộ, cần thực hiện đúng phong tục truyền thống. Sau khi hoàn thành nghi lễ, gia đình cần biết đi bốc mộ về nên làm gì. Các nghi lễ cần thiết bao gồm tắm rửa sạch sẽ, thay quần áo và thực hiện các lễ cúng tại nhà.

Nên bốc mộ vào lúc trời tối hoặc sáng sớm

Bốc mộ là một nghi lễ quan trọng, thể hiện lòng thành kính và sự quan tâm của con cháu đối với tổ tiên. Việc thực hiện nghi lễ này cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ các quy tắc, kiêng kỵ để đảm bảo sự an lành cho cả người đã khuất và gia đình. Hy vọng bài viết này, Bồng Lai Viên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và chi tiết nhất về nghi lễ bốc mộ. Hiện tại Bồng Lai Viên cung cấp các loại đất nghĩa trang và xây dựng mộ phần, trong đó có mộ cải táng, nếu bạn có nhu cầu hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết ngay nhé!

Tìm hiểu thêm:

• Xả tang là gì? Ý nghĩa, nghi lễ và những điều cần biết
• Cẩm nang A-Z về để tang: Từ ý nghĩa đến những điều cần tránh
• 49 ngày là gì? Ý nghĩa tâm linh và những điều cần biết