Tang lễ là nghi thức quan trọng, thể hiện lòng thành kính và tiễn biệt người đã khuất về cõi vĩnh hằng. Tuy nhiên, theo quan niệm tâm linh và văn hóa dân gian Việt Nam, đám ma là nơi tồn tại nhiều âm khí, có thể ảnh hưởng đến vận khí, tinh thần và cả sức khỏe của người sống. Vì vậy, việc hiểu và thực hiện đúng những kiêng kỵ khi đi đám ma là điều vô cùng cần thiết để bảo vệ bản thân và thể hiện sự tôn trọng với người mất cũng như gia quyến. Trong bài viết dưới đây, Bồng Lai Viên Bài sẽ làm rõ những kiêng kỵ khi đi đám ma quan trọng, giúp bạn thể hiện sự tôn trọng, tránh những điều không may và hiểu rõ hơn về những điều cần tránh khi đi viếng đám tang.

Tại sao cần lưu ý những điều kiêng kỵ khi đi đám ma?

Đi đám ma không chỉ là hành động thể hiện sự thương tiếc và tiễn biệt người đã khuất, mà còn là dịp để người sống giữ trọn đạo nghĩa và ứng xử theo đúng truyền thống. Tuy nhiên, theo quan niệm dân gian và văn hóa tâm linh của người Việt, đám tang là nơi có nhiều âm khí, dễ ảnh hưởng đến tinh thần, sức khỏe và thậm chí cả vận khí của người tham dự. Chính vì vậy, việc ghi nhớ và tuân thủ những kiêng kỵ khi đi đám ma là điều vô cùng quan trọng.
Không ít người sau khi đi viếng về cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, mất ngủ hoặc gặp chuyện không may. Dù khoa học chưa thể lý giải hết, nhưng từ xa xưa, ông bà ta đã đúc kết nhiều kinh nghiệm quý giá để giúp con cháu giải trừ khí xấu và tránh rước vận đen vào người. Những điều kiêng kỵ khi đi đám tang không chỉ là sự cẩn trọng về mặt tâm linh, mà còn là cách để giữ gìn sức khỏe thể chất và tinh thần cho chính bản thân và người thân xung quanh.
Ngoài ra, việc lưu tâm đến kiêng kỵ khi đi đám ma còn thể hiện sự tôn trọng với gia quyến và người đã mất. Một hành vi nhỏ thiếu ý tứ tại tang lễ cũng có thể bị xem là vô lễ hoặc xui rủi, làm tổn thương đến cảm xúc của gia đình tang quyến. Vì vậy, hiểu đúng – làm đúng – và sống đúng với những điều kiêng kỵ khi đi đám tang chính là cách bạn bảo vệ chính mình, giữ gìn sự yên bình cho tâm hồn và thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt Nam.

14 Điều kiêng kỵ khi đi đám ma

Tang lễ là nơi trang nghiêm và nhiều âm khí, vì vậy người Việt từ lâu đã truyền tai nhau những kiêng kỵ khi đi đám ma để giữ bình an và tránh những điều không may. Dưới đây là 14 điều bạn nên tránh tuyệt đối khi tham dự đám tang:

Tránh mặc đồ quá nổi bật, sặc sỡ

Một trong những kiêng kỵ khi đi đám ma phổ biến nhất mà ai cũng cần lưu ý chính là vấn đề trang phục. Trong văn hóa Á Đông nói chung và người Việt nói riêng, tang lễ là một nghi thức trang nghiêm, mang tính chất tiễn đưa người đã khuất về cõi vĩnh hằng. Vì vậy, việc kiêng kỵ khi đi đám tang về trang phục không chỉ thể hiện sự tôn trọng với người mất mà còn giúp tránh những điều xui rủi không mong muốn.
Trang phục đi đám ma tuyệt đối không nên có màu sắc sặc sỡ như đỏ, cam, vàng tươi, xanh chói… hoặc có hoạ tiết bắt mắt, rực rỡ. Những gam màu này vốn tượng trưng cho sự vui tươi, hạnh phúc – hoàn toàn không phù hợp với không khí tang thương của buổi lễ. Nếu vô tình diện những bộ quần áo quá nổi bật, bạn có thể khiến bản thân trở nên lạc lõng, thậm chí bị đánh giá là vô tâm, thiếu nghiêm túc. Tốt nhất, nên chọn quần áo có màu đen, trắng, xám hoặc những màu trung tính, đơn giản. Tránh ăn mặc cầu kỳ, váy ngắn, quần áo bó sát hay trang điểm quá đậm. Đây là một trong những điều kiêng kỵ khi đi đám ma tuy nhỏ nhưng lại thể hiện sự tế nhị, lòng thành kính và văn hóa ứng xử đúng mực.

Không để chuông điện thoại lớn đi viếng đám tang

Một trong những kiêng kỵ khi đi đám ma thường bị bỏ quên trong thời đại hiện đại chính là việc để chuông điện thoại reo to giữa không gian tang lễ. Dù chỉ là một chi tiết nhỏ, nhưng âm thanh điện thoại vang lên bất ngờ trong lúc gia đình đang cử hành nghi lễ tiễn biệt có thể làm gián đoạn không khí trang nghiêm và khiến người xung quanh cảm thấy khó chịu, bất kính.
Kiêng kỵ khi đi đám tang không chỉ nằm ở hành động hay lời nói mà còn nằm ở cách bạn điều chỉnh các thiết bị cá nhân sao cho phù hợp. Điện thoại nên được chuyển sang chế độ im lặng hoặc rung trước khi vào khu vực tổ chức tang lễ. Nếu bắt buộc phải nghe máy, hãy ra ngoài hoặc tìm một góc yên tĩnh để tránh làm ảnh hưởng đến người khác.
Hành động tắt chuông điện thoại không chỉ thể hiện sự tinh tế và lịch sự, mà còn là cách bạn bày tỏ lòng thành kính với người đã khuất và sự sẻ chia với nỗi đau mất mát của gia quyến. Trong danh sách những điều kiêng kỵ khi đi đám ma, đây là một lưu ý rất nhỏ nhưng mang ý nghĩa lớn trong văn hóa ứng xử hiện đại và tâm linh truyền thống.

Không nên nói chuyện to hoặc thô lỗ

Một trong những kiêng kỵ khi đi đám ma mà bạn cần đặc biệt lưu ý là không nên nói chuyện to hoặc thô lỗ. Hành động này phá vỡ không khí trang nghiêm và tĩnh lặng, thể hiện sự thiếu tôn trọng đối với người đã khuất và gia đình tang quyến đang trải qua nỗi đau mất mát. Giữ giọng nói nhỏ nhẹ, lịch sự là cách bày tỏ sự đồng cảm và sẻ chia chân thành. Tránh những lời lẽ không phù hợp, gây ồn ào, làm xao nhãng sự tập trung của những người xung quanh vào nghi lễ tiễn đưa. Việc tuân thủ những kiêng kỵ khi đi đám ma này không chỉ là phép lịch sự tối thiểu mà còn là một phần quan trọng trong việc duy trì sự trang trọng và tôn kính tại tang lễ.

Không được khen người mất đẹp trai, xinh gái 

Một trong những kiêng kỵ khi đi đám ma là không nên khen người mất đẹp trai, xinh gái. Theo quan niệm tâm linh, lời khen về ngoại hình có thể khiến linh hồn người đã khuất bị vướng bận vào những chuyện trần tục, từ đó khó siêu thoát. Hơn nữa, việc khen ngợi vẻ đẹp có thể vô tình thu hút sự chú ý của linh hồn, gây ra những ảnh hưởng không tốt cho người khen. Thay vào đó, hãy thể hiện sự tôn trọng qua việc nhớ đến những phẩm hạnh tốt đẹp của người đã khuất và cầu nguyện cho họ được an nghỉ.

Xem thêm: Cách vái lạy khi đi viếng đám tang chuẩn phong tục

Không khóc lóc khi đang khâm liệm

Không khóc lóc khi đang khâm liệm là một kiêng kỵ khi đi đám ma sâu sắc, được truyền lại qua nhiều thế hệ. Khâm liệm là nghi thức thiêng liêng, thời điểm quan trọng để chuẩn bị cho linh hồn người đã khuất rời bỏ thế giới trần tục. Theo tín ngưỡng dân gian, việc rơi nước mắt, đặc biệt là để nước mắt chạm vào thi thể, có thể tạo ra sự vướng bận, luyến tiếc ở người đã khuất, cản trở họ trên hành trình siêu thoát. Thay vì để cảm xúc chi phối, người thân và người viếng nên cố gắng giữ bình tĩnh, thể hiện sự tiếc thương bằng sự thành kính, cầu nguyện trong lặng lẽ. Đây được xem là cách thể hiện tình cảm chân thành và mong muốn người đã khuất an lòng về cõi vĩnh hằng, một trong những những kiêng kỵ khi đi đám ma mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.

Tuyệt đối không để chó mèo lại gần thi thể

Không để chó mèo lại gần thi thể được xem là một trong những điều kiêng kỵ khi đi đám ma nghiêm ngặt nhất, xuất phát từ những quan niệm tâm linh sâu sắc và nỗi lo sợ về hiện tượng "quỷ nhập tràng". Theo tín ngưỡng dân gian, đặc biệt là tại Việt Nam và một số nước Á Đông khác, chó và mèo, nhất là mèo đen, được cho là những loài vật có khả năng đặc biệt trong việc kết nối với thế giới tâm linh. Chúng được xem là có dương khí mạnh mẽ, trong khi thi thể người vừa mất mang nặng âm khí. Sự tương tác đột ngột giữa hai luồng khí đối lập này được tin rằng có thể gây ra những hiện tượng bất thường và đáng sợ.

Hiện tượng "quỷ nhập tràng" là nỗi ám ảnh lớn trong quan niệm dân gian. Nó mô tả tình trạng người chết đột ngột bật dậy, có những hành động kỳ lạ, thậm chí gây nguy hiểm cho những người xung quanh. Nguyên nhân của hiện tượng này thường được gán cho việc chó mèo, đặc biệt là mèo, nhảy qua hoặc tiếp xúc quá gần với thi thể. Người ta tin rằng, "vía" của chó mèo có thể tác động lên thi thể, khiến nó tạm thời "sống lại" một cách đáng sợ.

Không được thề thốt, hứa hẹn với người đã mất

Theo tín ngưỡng dân gian, khi một người qua đời, linh hồn của họ vẫn còn luyến lưu với thế giới trần tục trong một khoảng thời gian nhất định. Những lời thề thốt, hứa hẹn từ người sống có thể tạo ra một sợi dây ràng buộc vô hình, khiến linh hồn người đã khuất cảm thấy có trách nhiệm hoặc lo lắng về những lời hứa đó, gây cản trở trên con đường siêu thoát. Hơn nữa, trong không khí tang lễ đầy cảm xúc, việc thề thốt hay đưa ra những lời hứa thường dễ trở thành những lời nói suông, khó thực hiện trong thực tế. Điều này không chỉ tạo ra gánh nặng tâm lý cho người hứa mà còn có thể gây ảnh hưởng xấu đến linh hồn người đã khuất, khiến họ không thể an nghỉ và mãi luyến tiếc, chờ đợi những lời hứa không thể hoàn thành. Vì vậy, để tôn trọng người đã khuất và tránh những tác động tiêu cực, bạn không nên thề thốt hay đưa ra hứa hẹn trong những dịp này.

Tránh ngoái đầu lại khi rời nơi chôn cất

Một trong những kiêng kỵ khi đi đám ma sau khi hoàn tất lễ hạ huyệt mà bạn cần ghi nhớ là tránh ngoái đầu lại khi rời nơi chôn cất. Hành động này, theo quan niệm dân gian, thể hiện sự dứt khoát, không níu kéo linh hồn người đã khuất, mong muốn họ an tâm về nơi chín suối. Việc ngoái đầu nhìn lại có thể bị hiểu là sự luyến tiếc, cản trở sự siêu thoát và thậm chí mang theo năng lượng tiêu cực. Đây là một kiêng kỵ khi đi đám ma mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, đồng thời thể hiện sự tôn trọng đối với không gian an nghỉ vĩnh hằng của người đã khuất và sự hướng tới tương lai của người ở lại.

Phụ nữ có thai, người cao tuổi, người bị chó dại cắn không nên đi đám tang

Đối với phụ nữ có thai, quan niệm dân gian cho rằng "khí dương" mạnh mẽ của thai phụ có thể xung khắc với "âm khí" nặng nề tại đám tang, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự bình an của cả mẹ và thai nhi. Thêm vào đó, môi trường đám tang thường tập trung đông người, không khí u buồn và tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm bệnh, điều này không tốt cho sức đề kháng vốn nhạy cảm của bà bầu, đặc biệt trong giai đoạn đầu và cuối thai kỳ. Vì vậy, việc hạn chế kiêng kỵ khi đi đám ma đối với phụ nữ mang thai được xem là một biện pháp bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và con.

Người cao tuổi, với sức khỏe suy yếu và hệ miễn dịch suy giảm, cũng là đối tượng được khuyên không nên tham dự đám tang. Môi trường tang lễ với nhiều người, không khí lạnh lẽo và cảm xúc u buồn có thể dễ dàng khiến họ cảm thấy mệt mỏi, suy nhược, thậm chí mắc các bệnh nhiễm trùng.Trường hợp người bị chó dại cắn là một kiêng kỵ khi đi đám ma mang màu sắc tín ngưỡng đặc biệt. Theo quan niệm dân gian, việc người này tiếp xúc với không khí tang lễ hoặc nghe thấy âm thanh của đám ma (kèn, trống) có thể kích hoạt sự phát triển của bệnh dại. Mặc dù khoa học hiện đại chưa có bằng chứng xác thực về mối liên hệ này, nhưng trong nhiều cộng đồng, đây vẫn là một điều kiêng kỵ được tuân thủ nghiêm ngặt như một biện pháp phòng ngừa tâm lý và theo truyền thống.

Tránh giao tiếp nhiều khi mới đi đám tang về

Theo quan niệm dân gian, đám tang là nơi tập trung nhiều "âm khí" hoặc năng lượng buồn bã. Khi một người vừa rời khỏi đám tang, cơ thể họ có thể mang theo những năng lượng này. Để tránh ảnh hưởng đến những người xung quanh, đặc biệt là người già, trẻ em và phụ nữ có thai (những đối tượng được cho là dễ bị tác động bởi "âm khí"), người mới đi đám tang về nên tránh giao tiếp nhiều.

Việc hạn chế tiếp xúc gần gũi và nói chuyện lâu với người khác ngay sau khi dự tang lễ được xem là một biện pháp phòng ngừa tâm lý và theo tín ngưỡng. Người ta tin rằng, việc này giúp ngăn chặn sự lan tỏa của "âm khí" sang những người có sức khỏe hoặc vận khí yếu hơn. Thay vì giao tiếp nhiều, người mới đi đám tang về nên dành thời gian để bản thân cân bằng lại năng lượng, có thể bằng cách thực hiện các biện pháp "giải trừ" như đốt vía, tắm rửa bằng nước ấm hoặc nghỉ ngơi.

Uống nước ấm khi đi đám tang về

Theo quan niệm dân gian, đám tang thường mang theo "âm khí" hoặc năng lượng lạnh lẽo. Việc uống nước ấm khi đi đám tang về được xem là một biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để cân bằng lại năng lượng trong cơ thể. Nước ấm giúp làm ấm từ bên trong, xua tan cảm giác lạnh lẽo mà nhiều người cảm nhận sau khi tiếp xúc với không khí tang thương.

Ngoài yếu tố tâm linh, việc uống nước ấm còn có lợi ích về mặt sức khỏe. Môi trường đám tang có thể tập trung đông người, tạo điều kiện cho vi khuẩn lây lan. Nước ấm có thể giúp làm dịu cổ họng, hỗ trợ hệ miễn dịch và giúp cơ thể cảm thấy thoải mái hơn sau một thời gian ở nơi có nhiều người và không khí có thể không được trong lành.Một số người còn có thói quen uống các loại nước ấm đặc biệt như nước gừng, trà gừng, nước tỏi hoặc nước chanh ấm sau khi đi đám tang về. Những loại nước này không chỉ có tác dụng làm ấm mà còn được biết đến với khả năng kháng khuẩn, tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại những tác động tiêu cực từ môi trường bên ngoài. Tóm lại, việc uống nước ấm khi đi đám tang về là một kiêng kỵ khi đi đám ma mang tính phòng ngừa cả về mặt tâm linh và sức khỏe, giúp cơ thể cân bằng lại sau khi tiếp xúc với môi trường đặc biệt của tang lễ.

Nên nghỉ ngơi đầy đủ khi đi đám tang về

Sau khi tham gia đám tang, việc nghỉ ngơi đầy đủ là rất quan trọng để cơ thể và tinh thần có thể hồi phục. Đám tang thường mang đến một không khí nặng nề và có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần. Việc tham gia một lễ tang dài và nghiêm trang, đồng thời đối mặt với cảm xúc u buồn có thể tạo ra sự căng thẳng, làm suy yếu năng lượng của cơ thể. Theo tín ngưỡng dân gian, khi tham gia đám tang, cơ thể bạn không chỉ tiếp xúc với môi trường có năng lượng âm mà còn dễ bị ảnh hưởng bởi những cảm xúc tiêu cực. Do đó, việc nghỉ ngơi giúp bạn tái tạo năng lượng và phục hồi lại sức khỏe một cách tốt nhất. Điều này cũng giúp bạn giữ cho tâm trạng bình tĩnh, không bị quá tải về mặt cảm xúc.
Hơn nữa, nghỉ ngơi đầy đủ còn giúp bạn làm sạch cơ thể, lấy lại cân bằng sau một ngày dài. Bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi, tránh làm việc quá sức, và nếu có thể, nên ngủ đủ giấc để cơ thể có thời gian phục hồi và loại bỏ những ảnh hưởng tiêu cực từ buổi tang lễ. 

Đốt vía hoặc dùng mẹo dân gian giải uế

Sau khi tham dự đám tang, nhiều người Việt có thói quen đốt vía hoặc dùng các mẹo dân gian để giải uế, với niềm tin giúp xua đuổi "âm khí" hoặc năng lượng tiêu cực mà họ có thể đã tiếp xúc. Đốt vía là một phong tục phổ biến, có nhiều hình thức tùy theo vùng miền. Cách đơn giản nhất là đốt một tờ giấy rồi hơ qua người, đặc biệt là vùng trán, tay và chân. Một số nơi cầu kỳ hơn sẽ dùng chậu than, bỏ thêm vỏ bưởi, bồ kết, sả hoặc muối trắng vào đốt và bước qua (nam 7 bước, nữ 9 bước), vừa đi vừa niệm "vía lành thì ở, vía dữ thì đi". Mục đích của việc này là tạo ra hơi nóng và mùi thơm để xua đuổi khí lạnh và những năng lượng không tốt. Dù khoa học chưa chứng minh được hiệu quả trực tiếp của những phương pháp này trong việc loại bỏ "âm khí", nhưng chúng mang lại sự an tâm về mặt tâm lý và là một phần trong những kiêng kỵ khi đi đám ma được truyền đời, thể hiện mong muốn bảo vệ sức khỏe và sự bình an cho bản thân và gia đình sau khi tham dự một sự kiện mang tính chất buồn bã.

Tắm rửa, hơ tay chân bằng lửa để loại bỏ âm khí

Tắm rửa sạch sẽ ngay sau khi về nhà được xem là một bước quan trọng để gột rửa những "khí xấu" bám trên cơ thể và quần áo. Nhiều người còn cẩn thận hơn khi sử dụng nước ấm pha với các loại lá thơm như sả, chanh, bưởi, hoặc thêm chút muối, gừng để tăng cường khả năng tẩy uế và làm ấm cơ thể. Việc tắm rửa không chỉ giúp làm sạch về mặt vật lý mà còn mang lại cảm giác thư thái, cân bằng lại tinh thần sau một sự kiện buồn bã.
Bên cạnh việc tắm rửa, hơ tay chân bằng lửa là một phương pháp dân gian khác được nhiều người áp dụng. Cách thực hiện thường là đốt một tờ giấy hoặc một nắm rơm nhỏ rồi hơ nhanh tay và chân qua ngọn lửa. Hơi nóng từ lửa được cho là có khả năng xua đuổi khí lạnh và những năng lượng tiêu cực bám trên cơ thể. Một số nơi còn dùng than củi hoặc đốt vỏ bưởi, bồ kết để hơ, kết hợp với việc niệm các câu chú mang ý nghĩa xua đuổi điều xấu.
Mặc dù chưa có bằng chứng khoa học chứng minh hiệu quả trực tiếp của những phương pháp này trong việc loại bỏ "âm khí", nhưng chúng có giá trị về mặt tâm lý, mang lại cảm giác an tâm và được xem là một phần quan trọng trong những kiêng kỵ khi đi đám ma, giúp người tham dự cảm thấy mình đã chủ động bảo vệ bản thân khỏi những ảnh hưởng tiêu cực từ môi trường tang lễ.

Việc ghi nhớ và thực hiện đúng các kiêng kỵ khi đi đám ma không chỉ giúp bạn tránh những điều không may mà còn thể hiện sự tinh tế, lòng thành kính với người đã khuất và gia đình họ. Từ cách ăn mặc, lời nói cho đến hành vi ứng xử, mỗi chi tiết nhỏ đều mang ý nghĩa tâm linh và văn hóa sâu sắc. Hy vọng qua những lưu ý mà Bồng Lai Viên đã chia sẻ ở trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về những kiêng kỵ khi đi đám ma, để mỗi lần viếng tang không chỉ là một hành động nghĩa tình, mà còn là một cách sống đẹp theo truyền thống người Việt. Đừng quên ghi nhớ những kiêng kỵ khi đi đám tang để luôn an tâm và cư xử đúng mực trong những khoảnh khắc trang nghiêm này. 

Tham khảo thêm:

• Hướng dẫn chi tiết nghi thức tang lễ của người Việt Nam
• Cẩm nang A-Z về để tang: Từ ý nghĩa đến những điều cần tránh
• Cẩm nang tảo mộ: Ý nghĩa, thời gian, vật phẩm cần thiết và điều cấm kỵ