Trong phong tục tang lễ của người Việt, mỗi nghi thức đều mang trong mình giá trị tinh thần và tín ngưỡng sâu sắc. Từ cách lập bàn thờ, sắp xếp linh cữu, đến vị trí người đã khuất nằm trong quan tài – tất cả đều được thực hiện một cách cẩn trọng. Một trong những nghi thức thường thấy nhưng ít người hiểu rõ lý do, đó là việc người chết quay đầu ra cửa. Vậy tại sao người chết quay đầu ra cửa lại trở thành quy chuẩn bất thành văn trong rất nhiều gia đình Việt? Bài viết dưới đây do Bồng Lai Viên chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về nguồn gốc, ý nghĩa tâm linh và biểu tượng nhân văn của tập tục này.

Nguồn gốc của tập tục "người chết quay đầu ra cửa"

Tập tục người chết quay đầu ra cửa là một trong những nghi lễ nhập quan phổ biến trong tang lễ truyền thống của người Việt. Dù không được ghi chép cụ thể trong sử sách cổ, nhưng qua lời truyền miệng và thực hành văn hóa dân gian, phong tục này đã được lưu giữ từ nhiều đời như một phần quan trọng của nghi thức tiễn biệt.

Nguồn gốc sâu xa của tập tục bắt nguồn từ niềm tin vào sự chuyển tiếp giữa hai thế giới âm – dương. Trong quan niệm dân gian, cửa chính được xem là “đại môn” – nơi sinh khí và linh khí ra vào. Đối với người sống, đó là nơi đón tài lộc, may mắn. Còn với người đã khuất, cửa chính chính là hướng đi – con đường rời khỏi dương thế để bước vào cõi âm.

Vì thế, người chết quay đầu ra cửa không chỉ là hành động mang tính nghi thức, mà còn là một cách mở lối cho linh hồn, giúp họ rời khỏi thế giới trần tục một cách nhẹ nhàng, đúng quy luật vận hành của trời đất. Người xưa tin rằng, nếu không quay đầu ra cửa, linh hồn có thể “lạc hướng”, quẩn quanh trong nhà, gây nên sự bất an cho cả người mất lẫn người ở lại.

Bên cạnh đó, phong tục này còn thể hiện sự tôn trọng, chu toàn trong việc hậu sự – một hành động thầm lặng nhưng mang giá trị tâm linh và nhân văn sâu sắc. Chính vì vậy, qua thời gian, dù đời sống hiện đại có nhiều thay đổi, tập tục này vẫn được nhiều gia đình duy trì như một phần không thể thiếu trong lễ tang, đặc biệt là với những nghi lễ truyền thống mà Bồng Lai Viên vẫn đang gìn giữ và phục vụ.

Tập tục người chết quay đầu ra cửa

Tại sao người chết quay đầu ra cửa? Góc nhìn tâm linh và ý nghĩa

Trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, cái chết không phải là sự kết thúc tuyệt đối, mà là sự chuyển giao từ thế giới dương gian sang cõi âm. Chính vì vậy, mọi nghi thức tang lễ đều được thực hiện với sự kính trọng và thấu hiểu, đặc biệt là nghi thức người chết quay đầu ra cửa.

Theo quan niệm xưa, cửa chính là nơi kết nối giữa hai thế giới sống – chết. Khi người mất được đặt quay đầu ra cửa, đó không đơn thuần là quy ước không gian, mà là hành động mang tính tâm linh sâu sắc. Tại sao người chết quay đầu ra cửa? Vì người xưa tin rằng, chỉ khi quay đầu ra lối đi, tức cửa chính thì linh hồn mới có thể rời khỏi cõi trần một cách suôn sẻ, tránh bị kẹt lại trong không gian sống từng gắn bó. Hành động này cũng giúp cho người đã khuất dễ “nhìn thấy” con đường rời đi, không bị lưu luyến, quẩn quanh, từ đó sớm siêu thoát.

Ngoài ra, nhiều gia đình và người làm công tác tổ chức tang lễ cho rằng, việc người chết quay đầu ra cửa còn thể hiện mong muốn người đã mất được ra đi thanh thản, đúng với quy luật sinh – tử của đời người: sinh ra từ cửa, và khi mất, cũng trở về từ cửa.

Tượng trưng cho sự ra đi, tiễn biệt

Trong văn hóa tang lễ Việt Nam, mỗi cử chỉ dành cho người đã khuất đều mang một tầng ý nghĩa sâu xa. Việc người chết quay đầu ra cửa không chỉ xuất phát từ tín ngưỡng tâm linh, mà còn là một hình ảnh tượng trưng đầy tính nhân văn, biểu thị cho sự ra đi, cho lời chào tiễn biệt cuối cùng.

Cửa chính vốn là nơi người sống ra vào mỗi ngày, là nơi đón nhận những điều mới, khởi đầu cho mọi hành trình. Nhưng với người đã khuất, quay đầu ra cửa là cách để đánh dấu hành trình kết thúc của kiếp nhân sinh. Đó là cánh cửa mở ra để rời khỏi dương thế, để linh hồn bước sang một thế giới khác – nhẹ nhàng, thanh thản và không vướng bận.

Trong giây phút cuối cùng ấy, người chết quay đầu ra cửa như đang nói lời tạm biệt. Họ không quay đầu vào trong, nơi từng gắn bó, từng sống cùng người thân, mà quay mặt ra ngoài như một cách chủ động rời đi, như một lời “xin phép” được an nghỉ. Người ở lại không giữ họ bằng đau buồn hay luyến tiếc, mà tiễn họ bằng sự tôn trọng, chấp nhận và tình yêu thương sâu sắc.

Quay đầu ra cửa tượng trưng cho sự tiễn biệt cuối cùng

Dẫn lối cho linh hồn

Trong tín ngưỡng của người Việt, cái chết không phải là điểm kết thúc, mà là một hành trình chuyển tiếp sang thế giới khác, nơi linh hồn tiếp tục tồn tại ở một dạng thức khác. Chính vì vậy, tang lễ không chỉ là nghi thức dành cho người sống bày tỏ tình cảm, mà còn là cách để mở đường, dẫn lối cho linh hồn rời khỏi cõi trần một cách thanh thản và đúng đạo lý.

Câu hỏi tại sao người chết quay đầu ra cửa cũng xuất phát từ niềm tin tâm linh này. Người xưa tin rằng: sau khi lìa khỏi thể xác, linh hồn sẽ có một khoảng thời gian ngắn để "tìm đường". Nếu không được hướng dẫn đúng cách, linh hồn có thể bị lưu lạc, quẩn quanh trong nhà cũ, thậm chí tạo ra sự bất an cho người ở lại. Việc quay đầu ra cửa chính là “tín hiệu” để linh hồn biết rằng: con đường phía trước đã mở, hãy cứ đi, đừng quay lại.

Cửa chính trong phong thủy được xem là đại môn, là nơi vận khí lưu thông mạnh nhất. Với người sống, đó là nơi đón sinh khí. Với người đã mất, đó là hướng rút lui thanh sạch, đưa linh hồn rời khỏi thế giới hữu hình. Do đó, người chết quay đầu ra cửa chính là cách gia đình “bày đường” cho linh hồn ra đi nhẹ nhàng, có trật tự và được đón nhận ở cõi bên kia.

Dẫn lối linh hồn khi mất

Hy vọng bài viết mà Bồng Lai Viên chia sẻ đã giúp bạn hiểu rõ hơn tại sao người chết quay đầu ra cửa, cũng như giá trị tâm linh và nhân văn đằng sau phong tục này. Mỗi nghi thức trong tang lễ không chỉ là truyền thống, mà còn là cách để tiễn biệt người thân một cách trọn vẹn và ý nghĩa.

Bồng Lai Viên hiện cung cấp đất nghĩa trang phong thủy và dịch vụ xây mộ đúng chuẩn, phù hợp cho từng nhu cầu và điều kiện của gia đình. Nếu bạn đang tìm kiếm nơi an nghỉ thanh tịnh, bền vững cho người thân đã khuất, vui lòng liên hệ Bồng Lai Viên để được tư vấn chi tiết và tận tâm.

Tham khảo thêm:

• Bị ốm có nên đi đám ma không? Góc nhìn sức khỏe
• Giải đáp tại sao người sắp chết chảy nước mắt
• Tại sao khi nhà có người mất phải che gương? Che bao lâu?